กระโถนพระฤาษี ชื่อวิทยาศาสตร์ : Sapria himalayana Griff.
ชื่อวงศ์ :RAFFLESIACEAE
ชื่ออื่นๆ : กระโถนฤาษี
ลักษณะ : พืชเบียน เกาะอาศัยตามรากไม้ชนิดอื่น มีลักษณะเป็นก้อนกลม ติดอยู่กับรากไม้ ภายในจะมีการพัฒนาไปเรื่อยๆ อย่างช้าๆ โดยใช้เวลาประมาณ 10 เดือน จึงจะมีดอก ดอกออกเดี่ยวๆ หรือเป็นกลุ่มคล้ายเห็ด ดอกอ่อนรูปร่างกลมๆ ขนาดผลมะนาว เมื่อโตจะบานเต็มที่มีขนาดผ่าศูนย์กลาง 10-15 ซม. กลีบดอกอุ้มน้ำติดกันเป็นถ้วยขึ้นมาจากฐาน ปลายแยกเป็นแฉกประมาณ 10 แฉก ตรงบริเวณกึ่งกลางถ้วยด้านในจะมีพังผืดติดอยู่เป็นรูปวงแหวน จากรูวงแหวนจะมองเห็นกลุ่มเกสรผู้ประมาณ 20 อัน ติดอยู่รอบแท่นกลมๆ โคนดอกจะมีกาบใหญ่ๆ รองหุ้มประสานกันเป็นเกล็ดแข็งๆ
การกระจายพันธุ์และนิเวศวิทยา : พบขึ้นในอินเดีย พม่า ไทย มาเลเซีย พลบเกาะอาศัยตามรากของเครือเขาน้ำ ตามป่าดิบชื้น ที่ความสูง 800-1,000 เมตร จากระดับน้ำทะเล
ประโยชน์ : ยังไม่ได้มีการศึกษา แต่เป็นพืชที่ใกล้สูญพันธุ์ไปจากประเทศไทย เนื่องจากสภาพป่าที่เหมาะสมของพืชชนิดนี้ถูกทำลาย
ข้อมูลจากเอกสาร : หนังสือพรรณไม้สวนพฤกษศาสตร์สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ เล่ม 2